Kamala Harris als rolmodel voor vrouwelijk leiderschap in de wereld

Kamala Harris

Het boek ‘The truths we hold – mijn verhaal’ van Kamala Harris wat dit jaar in het Nederlands is vertaald, heeft mij van begin tot eind geïnspireerd op vele manieren. Ze is wat mij betreft een prachtig en krachtig rolmodel voor vrouwen in de hele wereld.

Ze is zelf op haar beurt vooral ook geïnspireerd door haar eigen moeder met een eigen carrière en diepgewortelde persoonlijke waarden. Ze geeft hoop op nieuw leiderschap in Amerika, na de destructieve periode onder Trump. De ’truths we hold’, de waarheden die ze aan de orde stelt, zijn allemaal stuk voor stuk heel pijnlijk. Black lives matter, #MeToo-beweging, het immigratiebeleid met als dieptepunt het scheiden van kinderen van ouders, de financiële hebzucht van de banken en farmaceuten, alle conservatieve rechters die voor het leven zijn benoemd tijdens de Trump periode en het ontkennen van de klimaatcrisis.

Op al deze aspecten doorklinkt haar vechtlust en gevoel voor rechtvaardigheid en gelijkheid van mensen en ze zet zich al haar hele loopbaan op een indrukwekkende manier in voor structurele systeemwijzigingen van het Amerikaanse rechtssysteem. Het geeft veel hoop dat er zo’n sterke vrouw achter Biden staat de komende vier jaar.

Lessen voor leiderschap in een complexe wereld

Over de huidige wereld schrijft ze: “We leven in een onzekere, complexe en gevaarlijke wereld. De uitdagingen waarmee we in de toekomst geconfronteerd gaan worden, zullen nieuw en genuanceerd zijn, en ze zullen van ons vragen ons te mobiliseren op basis van intelligentie, niet op basis van angst. Er zullen beslissingen genomen moeten worden die geen generatie voor ons hoefde te overwegen”.

Ze geeft 7 wegwijzers voor complex leiderschap, waarmee ze een inkijkje geeft in haar visie op leiderschap en haar leiderschapsstijl:

  1. Toets de hypothese
    Nieuwe problemen vragen om nieuwe oplossingen, geen plannen gebaseerd op oplossingen uit het verleden. Met hypotheses komen en bereid zijn deze te toetsen, is een voorwaarde voor innovatie van publiek beleid.
  2. Ga ter plaatse kijken
    Begrip krijgen van situaties door uitsluitend documenten te bestuderen en met advocaten te spreken, is onvoldoende. Het belangrijkste is aanwezig te zijn, persoonlijk, met ogen en oren wijd open en praten de mensen waar het over gaat.
  3. Omarm het alledaagse
    Naast visie en ambitie gaat het erom dat je ideeen nauwgezet in de praktijk brengt. Je moet keihard werken aan de kleine dingen, omdat soms blijkt dat de kleine dingen eigenlijk de hoofdzaak zijn.
  4. Woorden doen ertoe
    Woorden kunnen kracht geven en misleiden, troosten en kwetsen. Ze kunnen belangrijke ideeen verspreiden en verkeerde. Ze kunnen mensen tot actie aansporen, ongeacht de gevolgen. Woorden zijn ongelooflijk machtig, en mensen aan de macht, wier woorden zich het verst kunnen verspreiden en het snelst, hebben de plicht om ze nauwkeurig en wijs te gebruiken. Hoe we dingen benoemen heeft invloed op wat mensen ervan vinden
  5. Laat zien waarom
    Licht je aannames toe bij voorstellen of oplossingen, laat de logica zien achter argumenten. Als je mensen laat zien waarom je iets voorstelt, geef je ze de mogelijkheid te besluiten of ze het met je oplossing eens zijn. En als ze het niet met alles eens, kunnen ze het wel voor een groot deel eens zijn wat de basis vormt voor een constructieve samenwerking.
  6. Niemand zou in zijn eentje moeten strijden
    Het gaat om medestander te zijn als iemand voor verbetering strijdt. Zeker als je macht hebt, is het je plicht om het menselijk lot te verbeteren op elke mogelijke manier, voor iedereen die het nodig heeft. Het gaat ook over daden.
  7. Je bent misschien de eerste. Wees niet de laatste
    Ga staan voor je visie, ook al ben je de eerste en heb je tegenwind. Hiermee heb je een geweldige rolmodel functie.

Ze sluit af met haar eigen waarheid:

“Ondanks al onze verschillen, al onze onenigheid, al onze strijd, zijn we nog steeds één grote Amerikaanse familie. We hebben zoveel meer gemeenschappelijk dan wat ons scheidt. We moeten het portret van een toekomst schetsen waar iedereen met evenveel waardigheid wordt behandeld en ieder van ons de mogelijkheden heeft het beste uit ons leven te halen. Dat is de visie die het waard is om voor te vechten, geboren uit liefde voor ons land.

Over lange tijd zullen onze kinderen en kleinkinderen hun blik naar ons oprichten en ons diep in de ogen kijken. Ze zullen ons vragen waar we waren toen er zoveel op het spel stond. Ze zullen ons vragen hoe het was. Ik wil niet dat we ze slechts vertellen hoe we ons voelden. Ik wil dat we ze vertellen wat we deden.”

Trage vragen:

  • Wat is jouw intentie in je werk?
  • Op welke manier draag jij bij aan iets dat groter is dan jijzelf?

Leiderschapsontwikkeling is noodzakelijk in een wereld die zich steeds minder laat plannen, controleren, analyseren en beheersen. Een wereld waarin we als mensen tegelijkertijd aan grote uitdagingen het hoofd moet bieden. In het leiderschapsprogramma Power of Presence krijg je handvatten om je leiderschap te ontwikkelen.